کتاب: گریوگ پہ تو ائیب اِنت
نبشتہ کار: گوگی و تیانگو
بلوچی رجانک:ساحر اسحاق
چمشانک: وسیم بلوچ
گوگی و تیانگو ما کینیا ءِ دمگ کامیریتھو ءَ ودی بوتگ۔
گوگی یک گدارنویس، آزمانکار ءُ گدارکارے ءِ بستار ءَ زانگ ءُ پجّارگ بیت۔
آئی نبشتہ کُتگیں نامداریں گدارانی تہ ءَ
( Weep not Child , Devil' on the cross, A grain of wheat, Petals of
Blood ) ھوار اَنت۔
اے کتاب ”گریوگ پہ تو ائیب اِنت“ 1964 ءَ چاپ ءُ شِنگ کنگ بوتگ۔ اے کّسہ
1950 ءَ بگر داں 1960 ءَ کینیا ءِ جاورانی
ءُ ماو ماو ءِ شورش ءِ بابت ءَ نبشتہ کنگ بوتگ۔ اے ھما وھد بیت کہ انگریز کینیا ءَ
را ایردست کن اَنت۔
اولی بھر ءِ توک ءَ نگوتو ( چُکانی پت) وتی چُکانی ءُ دوئیں زالانی (نجیری
ءُ نیوکابی) کِرا وتی زمین ءِ کِسّہ ءَ آرگ ءَ اَت کہ مئے زمین کئے ءَ بُرتگ؟
اے کسّہ وش بھتیں مرد ءُ جَنے ءِ کسّہ اَت کہ واجہ ھُدا ءَ آھاناں نُگرھیں
سرڈگارے بکشاتگ اَت۔
واجہ ھدا ھمے گُشگ ءَ اَت کہ اے پاکیں سرڈگار من شُمارا بکشاتگ ءُ ایش ءِ
وارث شُما اِت۔ مروچی ءَ چہ پد ایشی ءِ پاھازگ ءِ بار شُمے کوپگان اِنت۔ گُڑا
انجورج ( پت ءِ وانوکیں زھگ) بے سُد ءُ سمائی ءَ جُست کُنت،
گُڑا ابّا مئے زمین کئے ءَ بُرت؟؟؟ کھول ءِ باسک ھیران ءُ ھبکہ بوت انت کہ
انجورج ءَ اے چون مارت کہ ما ایردست کنگ بوتگیں ءُ مئے زمین چہ ما پُلگ بوتگ۔ گُڑا
پت انجورج ءَ نرمیں گالوارے ءَ جُستے پسو ءَ دنت: منی چُکّ! اے جُست گوں من ھر جاہ ءَ گون
بوتگ واب، آگہی، سَپر، ھرجاہ ءُ ھرکُجا۔ من ھُدا جُست کُتگ کہ کُجا انت مئے زمین؟
مئے زمین ءَ چے بوتگ؟
نگوتو وتی زھگ ءَ را اے پسّہ دنت، درستاں پیش مئے سرا ھُدائی کھرے کپت ءُ
مارا تبا ءُ برباد ءِ کُت۔ پدا لھتیں اسپیت پوست اتک ءُ مئے زمین ءِ پہ زور گپت۔
بلے سرجمین زمین ءِ یکّپارگی نہ بُرت۔ اولی جھانی جنگ ءَ ما پہ اسپیت پوستاں ءَ
جنگ کُت بلے آھاں مارا کُمک ھچ نہ کُت ءُ انگت مئے پَشکپتگیں زمین ءِ بُرت اَنت۔
منی پت ءِ زمین پچگرّگ بوت ءُ منی پت ھمے اُمیت ءَ زندگ اَت کہ روچے نہ
روچے بلکن اِسپیت پوست ادا چہ بُرو اَنت، بلے پت مُرت ءُ شت بلے انگریز نہ شُت
اَنت۔ مروچی من ھم وتی سرڈگارے سَرا پہ دگر ءَ کار ءَ آں ءُ ھمے اُمیت ءَ زندگ آں
کہ بلکیں روچے نہ روچے انگریز منی زمین ءَ یلا کن اَنت ءُ رو اَنت۔
بورو ( نگوتو ءِ مستریں بچ- دومی جھانی جنگ ءَ ھوار بوتگ اَت ءُ نگوتو ءِ
دوستریں بچ ھم جنگ ءَ جنّگ بوتگ اَت) یک کِرا نشت ءُ وتی زمین ءِ باروہ ءَ جیڑگ ءَ
ات ءُ پہ زر، تُرندیں گالوارے ءَ آئی گُشت “ ویل کُتگ چوشیں ودار“۔
بورو ءَ وتی دیم گوں وتی پت ءَ کُت ءُ گشتیں،
تو پہ چوشیں مردماں چوں کار کُت کن ئے کہ آھاں مئے زمین چہ ما پُلتّگ؟ تو
چوشیں مردم ءِ چوں گلام جوڑ بوت کن ئے ؟ بورو ءَ ھچ پسّہ گوش نہ داشت ءُ ھمے دمان
ءَ تھاری ءَ اندیم بوت۔
وھدیں انجورج اولی رند ءَ وانگجاہ ءَ روت انت، گُڑا آ زورگیر ءِ وانگجاہ
ءِ راہبنداں چہ ھچ آشنا نہ بیت، گُڑا جکوبو ءِ( اے سیاہ پوستیں مردے اَت بلے اسپیت
پوستاں جکوبو کار کنگ ءِ موکل داتگ اَت، ھَمے واست ءَ آ آپ ءُ لاپ اَت) جِنکّ
مویھاکی ءِ ھمرائی ءَ شوت ءُ وانگجاہ ءَ سر بوت۔ وانگجاہ ءِ بنداتی روچاں ءَ
انجورج ءِ چماں ھر چیز نوک ءُ درامد اَت۔ وھدیں انجورج نودربرانی دیم ءَ کپت گُڑا
نودربراں انجورج سر ءَ زورت ءُ کلاگ بست بلے مویھاکی ءَ انجورج ءِ باز کُمک ءُ
تاوان کُت۔ اے دوینانی لوگ کش مہ کش اَت انت ، گُڑا بنداتی ھپتگ ءَ انجورج مویھاکی
ءِ ھمرائی ءَ لوگ ءَ اتک۔ انجورج ءَ مویھاکی ءَ گوں مھر بوت، یک روچے بے سود ءُ
سمائی ءَ اے دوئیں جاگہ ءَ ند انت ءُ گوازی کن انت۔ وھد بے وھد بیت، گُڑا انجورج
ءِ مات انجورج ءِ شوھاز ءَ درکپ ایت۔ وھدیں آ انجورج ءَ مویھاکی ءِ ھمرائی ءَ گِند
ایت، تہ آ زھر گیپت، پرچہ کہ آ نہ لوٹ ایت کہ آئی چوک گوں سِیر ءُ زرداریں مردمے
ءِ جِنّک ءَ گوں سنگتی بکنت ۔ آ ھر وھد وتی چُک ءَ گوں کلم ءُ کتابان گوں گندگ
لوٹگ ءَ اَت۔
وانگ ءُ زانگ ءِ باروہ ءَ مات ءَ انجورج ءَ باز سرپدی دات۔ پدا انجورج دیم
پہ وتی برات کماو ءَ شُت کہ آ بازار ءَ دار تراشی ءِ ھنر ءَ ھیل کنگ ءَ ات۔ انجورج
ءَ ھردیں کماو ءَ دیست دا آ سکّ پریشان اَت ءُ کماو ءَ ھَمے درائینت، اے مردے گور
ءَ توشیں ھم من ءَ اوپار نہ روت۔ اے مرد ءَ من ءَ وتی گلام کُتگ، من ءَ ھچ چیز ءِ
دست جَنّگ ءَ نیل ایت۔ بس پہ چارگ ءَ من اے ھنر ءَ چوں دربُرت کن آں ؟
انجورج ءَ ھمے درائینت کہ اے سیاہ پوستیں مردے، باھدیں تئی گوم ءَ شر بہ
بیت۔ کماو ءَ درائینت، “ایوک ءَ سیاہ پوست بوگ جوانی ئے نہ انت، ازگاریں مردم سیاہ
پوستے بہ بیت کہ اسپیت پوستے، آ ھچبر نہ لوٹ ایت کہ آئی کش ءُ کر ءِ مردم ھم ازگار
بہ بنت۔
دیم ءِ درے توک ءَ واجہ ھولینڑ ( انگلینڑ ءِ یک انگریزے بیت، کیت ءُ کینیا
ءِ زمین ءَ وتیگ کنت، ایش ءِ چُکّ ھم دومی جھانی جنگ ءَ کُشگ بیت) ءُ نگوتو ءِ گپ
ءُ تران برجہ اَت۔ ھولینڑ ءَ وتی کِشار ءُ ڈگار ءَ ابید ھچ چیزے پروہ نیست اَت۔
آئی ءَ مُدام نگوتو ءِ کار باز دوست بوت اَنت، پرچہ کہ نگوتو ءِ آھگ ءَ چہ ساری
ھولینڑ ءِ گور ءَ ھانہ/کلدار ءِ ھم نیست اَت، بلے نگوتو ءِ آھگ ءَ چہ رند آ سیر ءُ
ازگار بوت ءُ آئی ءِ ھر چیز گِھتری ءِ نیمگ ءَ شُت۔ نگوتو مُدام ھمے جیڑگ ءَ اَت
کہ روچے نہ روچے پدا اے زمین ءِ واھُند ما وت بہ ایں ءُ پدا وشھالیں زندے گوزین
ایں۔ یکروچے نگوتو ءُ ھولینڑ ڈگارانی سر ءَ اوشتوک اِت اَنت ءُ ھولینڑ ءَ چہ نگوتو
ءَ جُست گپت “ ترا اے درستیں ڈگار دوست انت؟
اے زمین ملک ءِ درائیں زمیناں چہ جوانتر ءُ شرتر اَنت۔ نگوتو ءَ پسہ دات۔
ھولینڑ ءَ درائینت کہ نہ زاناں منی روھگ ءَ چہ پد اے زمینانی ھیالداری ءَ
کئے کنت۔
تو زانہ انگلینڑ ءَ روھگ ءَ ئے؟ نگوتو ءَ جُست کُت
واجہ ھولینڑ برانز گپت ءُ گُشتے، انا منی لوگ ھمیش انت۔
ھولینڑ وتی بَچ ءِ باروہ ءَ جیڑگ ءَ اَت ءُ پدا نگوتو واجہ ھولینڑ ءَ اے
گوشگ لوٹگ ءَ اَت کہ شُما ھم چہ من منی بَچ پچ گپتگ۔ بلے ھچ ءِ نہ گُوشت۔ نگوتو اے
جیڑگ ءَ اَت کہ واجہ ھولینڑ باید نہ انت زَنگ بہ جَنت ، پرچہ کہ اے جنگ اوں اسپیت
پوستاں مئے سر ءَ مُشتگ۔
یک روچے کماو ءُ انجورج کوہے سَرا نیشت انت ءُ وتی چاگردے جاورھالانی
باروہ ءُ گپ کنگ ءَ اَت اَنت۔ یک ساہ تہاریں شپے اَت، کماو ءَ انجورج جُست گپیت کہ
تو آ روژنا ءَ گندگ ءَ ئے؟ انجورج ءَ پسہ دات ھو، اے نائروبی انت۔ اے ھمے شھر اَت
کہ آئی چہ کماو ءُ انجورج ءِ دوستریں برات بورو ءُ کوری پچ گپتگ اَت۔ بلے انجورج
سرپد نہ بوتگ اَت کہ آئی براتاں پرچہ لوگ یلہ کُتگ ءُ شُتگ انت۔ بلے انجورج ءَ ھمے
گُمان بیت کہ بورو ءَ جنگ ءُ جدلاں مَٹ کُتگ۔ آ پت ءَ چہ ھم گیشتر مھکم تر اَت ءُ
دُز ءُ ڈُنگّانی گلّینگ ءِ ھاتر ءَ جُھد ءَ اَت۔ انجورج ءَ مُدام جومو ءِ ( سیاہ
پوستانی راشون اَت ) باروہ ءَ زانگ لوٹ ایت۔
اے ھند ءِ وانگ ءِ راھبند ھم زورگیر ءَ وتی کُتگ اَت انت ءُ انگریزی زُبان
ءِ دربھرگ باز اَلمی ءِ کُتگ اَت۔ انجورج ءِ ھاتر ءَ باز گران اَت۔ انجورج وتی
چاگرے تب ءَ شریں وڑے ءَ گندگ ءُ شرچاری کنگ ءَ اَت۔ انجورج ءَ لوٹ اِت کہ وتی
گپاں گوں مویھاکی ءَ درشان بکن آں، بلے ھچبر چوش نہ کُتے۔
انجورج ءِ پت نگوتو ءَ مُدام وتی میتگ ءِ کماشاں گوں دیوان کُت۔ چاگردے
جاورھال دیم ءَ آورت اَنت۔ گُڑا یکّ روچے بورو گوں وتی سنگتاں ھمے دیوان ءَ ساڑی
بوت۔ آ زانتکار ءُ آشنائیں سنگت اَت اَنت۔ جومو ءِ ھم نام گرگ بوت ءُ پدا زارشانی
ءِ گپ ءُ تران گوں نگوتو ءُ کماشاں بوت، کہ اے زرشانی کنگی انت ءُ ایش ءِ سوبین
بوھگ اَلمی انت۔ وھدے کہ زرشانی ءِ جار جنّگ بوت گُڑا ھولینڑ ءَ وتی کاردار اے
بیھار دات انت، ھرکس کہ زرشانی ءَ ھوار بیت آ کار ءَ چہ کشّگ بیت، بلے زوراک ءِ
زوراکی انچو گیش بوتگ اَت، کہ اے بیھاراں چہ ابید ھم لس مھلوک ھوار بوت۔
اے زرشانی اسپیت پوستانی ھلاپ ءَ کنگ بوھگ ءَ اَت۔
اے ھما زرشانی اَت کہ ایشی مول ءُ مراد سرجمیں مُلک اوشت ءِ آماچ کنگی
اَت۔ اے زرشانی ءِ توک ءَ نگوتو ءِ بچ بورو ءَ تران کت ءُ ھما زمانگے اَکس ءِ دیم
ءَ آرگ ءِ جُھد ءِ کُت کہ آ زمانگ ءَ سیاہ پوست وتی زمینانی واجہ ءُ مستر وت بوتگ
اَنت۔ اے تراناں چہ ھرچیز کہ پدّر بوھگ اَت اَنت، گُڑا زورگیر ءِ کاسگ چٹ جکوبو
گوں پوچ ءَ زرشانی ءِ سرا اُرش کنت ءُ بازیں زھرشانی کنوک جنت ءُ زدگ کنت۔ اے
زرشانی ءِ توک ءَ جومو ءَ کینیا ءِ آجوئی ءُ رنگ ءِ نام ءِ سر ءَ سیاہ پوستانی ایر
جَنگ ءِ بابت ءَ گپ کُت۔ پدا رند ءَ انجورج ءَ ھمے مارت کہ اے زَرشانی ءِ بے سوبی
رنگ ءِ بنیات ءَ مردمانی نیام ءَ تپاوت اَت۔
زرشانی ءَ چہ رند یکّ تھاری ءَ مانشائیت، ھرکس تُرس ءِ آماچ اَت۔ بلے انگت
ھرکس جنگجولانی دلیری ءِ کسّاں آوگ ءَ اَت۔ ھمے وھد ءَ انجورج سکّ باز ھیل کُنت۔
وانگ ءُ زانگ ھم پہ کینیا ءِ گونڑلاں باز پُرارزشت اَت، کہ آھاں ھمک روچ اے بزگی
ءِ اوپار بوت۔ اے وھد ءَ جکوبو مزنیں سردارے جوڑ کنگ بوتگ اَت۔ سرمچارانی سرا ارُش
کنگ بوت ءُ بازنیں دزگیر کنگ بوت۔ بلے ایش ءَ چہ ابید ھم ماو ماو (ھمے جُھدکارانی
گلے نام اَت) روچ پہ روچ گیشتر مھکم تر
بوھان اَت۔ نگوتو باز پیر ءُ آجز اَت بلے انجورج آئی واست ءَ یک مزنے اُمیتے اَت۔
اسپیت پوستاں ایردستی ءَ را مُھکم کنگ ءِ ھاتر ءَ وتی کانود جوڑ کُتگ اَت اِنت۔
بلے بورو ءَ ھمے گُشت کہ مارا ھچبر پُشت دیگی نہ انت۔ دم برگی نہ انت۔ سیاہ پوستاں
پادآھگی انت ءُ جنگ کنگی انت۔
واجہ ھولینڑ ءُ جکوبو ءَ ھمے شوربندی کُت کہ ما چوں ماو ماو چہ بہ رکّ ایں
ءُ چوں نگوتو ءِ کھول ءَ تباہ ءُ برباد بکن ایں۔ شوربندی ھمے وڑ ءَ بوت کہ کرپیو
جَنّگ بیت ءُ ھمے نگوتو ءِ کول ءِ ھلاپ ءَ کرپیو پروشگ ءِ بوتام جَنّگ بیت۔ ھمے وڑ
ءَ نگوتو ءِ جَن ءُ چُک آئی چَمانی دیم ءَ برھگ بوت اَنت۔ ھمے رنگ ءَ ایشانی
شوربندی سوبین بوت۔ اے وھد ءَ جاورھال سکّ نگیگ اَت انت، گُڑا انجورج ءَ ھمے سما
بوت کہ آ را وتی زمین ءِ رکینگ ءِ ھاتر ءَ گیشتر چہ گیشتروانگ ءِ زلورت انت۔ آئی
وتی دل ءُ جان گوں وانگ ءَ دات۔
انجورج ءَ گوں مویھاکی ءَ بے کساس مِھر اَت، بلے انجورج ءَ جنگ ءَ ھمے
اژنا کُتگ اَت کہ اے مِھروانی آئی راج ءَ را ھم تاوان دات کنت۔ مویھاکی ءِ پت
جکوبو گوں اسپیت پوستاں ھوار انجورج ءُ آئی کھول ءُ سیاہ پوستاں وتی زمین ءَ چہ
ولگوج کنگ لوٹ اَیت۔ انجورج ءُ مویھوکی ءِ باز براں ھَمے گپ ءُ تران بوتگ اَت انت،
بلے انجروج پوہ بوتگ اَت کہ نی ھچ رنگ ءَ رد ورگی نہ انت۔
جکوبو ءَ نگوتو باز بیھار دیگ ءَ اَت، کہ اگاں تو واجہ ھولینڑ ءِ ھمرائی
ءَ کار کن ئے گُڑا تئی روچ باز نہ بنت۔ بلے ھولینڑ وتی کارے ءِ کَشّگ ءِ ھاتر ءَ
جکوجو ءَ ھمے سکین دنت کہ ھچ نہ بیت ءُ تو وتی کار ءَ برجاہ بدار۔
بورو نی سرمچارانی یک راھبرے اَت۔ ھروھد ءَ جُھد ءُ آجوئی ءِ ھبرے کُت ءُ
مدام گُشت ئے " ابید ءِ جنگ ءَ دگہ راہ پشت نہ کپتگ
“۔
اے جنگے اَت، بلے مردم انگت وانگ ءُ زانگ ءِ سرا بیسہ دارگ ءَ اَت اَنت۔
مردماں زر مُچ کُت ءُ انجورج پہ گیشیں وانگ ءِ ھاتر ءَ راہ دات۔ بلے انجورج نی
ایوک نگوتو ءِ بَچ نہ اَت، اسلا آ زمین ءِ بچ اَت۔ انجورج ءَ مُدام مویھاکی گُشت،
کہ مارا زمین توار ءَ انت، اے کُشت ءُ کوش
ءُ ھون ءِ ھار یکروچے ھلاس بیت۔ کُمو پہ باندات ءَ بہ جیڑ۔ ھر نیمگ ءَ رژن تالان
بیت ءُ کس کسے ءِ گلام نہ بیت۔
پہ گیشیں وانگ ءِ ھاتر ءَ انجورج دگے وانگجاہ ءَ شُت کہ اودا درست چوں
سنگت ءِ وڑ ءَ اَت اَنت۔ انجورج ءَ ھولینڑ ءِ بَچ ءَ گوں سنگتی بوت ءُ یکی دومی ءِ
کُمک ھم کنگ بوت۔ بلے انجورج ءَ اے سما ھست اَت مئے مھلوک گلام انت ءُ اے ھبر
ھولینڑ ءِ چُک ءَ گوں ھم کتیں بلے انجورج ءِ بَچ ءَ اے ھبر ھچ وش نہ بوت۔
دگے یکّ روچے وانگجاہ ءِ کارمستر کلاس ءَ پُترت ءُ انجورج ءِ ڈنّ ءَ توار
کُت۔ ھیڑماسٹرے ءِ کوٹی ءِ توک ءَ انجورج ءَ دو پولیس آپیسر دیست۔ ایشاں انجورج
زورت ءُ کیمپ ءَ بُرت۔ کیمپ ءَ انجورج جُست ءُ پرس گریگ بوت کہ تو ماو ماو ءِ
سوگیند وارتگ؟ آئی ءَ ھمے پسّہ دات کہ من سوگند نہ وارتگ۔ کھول ءِ باروہ ھم جُستے
گپت۔ ھولینڑ ھم بندیگجاہ ءَ اتکگ اَت ءُ انجورج ءَ جکوبو ءِ کوش ءِ باروہ ءَ جُستے کُت۔ ھولینڑ ءَ
انجورج ءَ باز ازیت دات۔ اے وھد ءَ انجروج ءِ دوئیں مات ھم کیمپ ءَ بندیگ اَت انت۔
بازیں زوراکی ءَ رند یل ءَ کنگ بوت اَنت۔ انجورج پشومان اَت آئی ءَ پرچہ مویھاکی
ءَ گوں نزیکی کُتگ، اے ھمیش ءِ سبب انت کہ اے جیڑہ ءُ جنجال ءِ آورتگ انت۔
نگوتو ھم تھاریں کوٹی ءَ بند اَت، زلم ءُ زوراکی ءِ دیمپان اَت۔ ھولینڑ ءُ
پولیس ءَ ھمو دمان جُست گپت کہ جکوبو تو جتگ گُڑا نگوتو ءَ بس ھَمے پسہ دات کہ ھو
من جتگ۔ وھدے نگوتو لوگ ءَ واتر بوت، گُڑا جان ءَ چہ چَٹ ھلاس اَت۔ یک روچے برو گس
ءَ اتک ءُ پت ءَ چہ پھلی ءِ لوٹ ایت ءُ پت
ءَ چہ اجازت ءِ گپت کہ من ءَ جنگ کنگی انت ءُ ڈیھ وشھال کنگی انت۔ پت ءَ بورو ءِ
گپ نا نہ کُت ءُ بورو ءِ اجازت دات. بورو ءِ روھگ ءَ پد نگوتو بیران بوت ءُ شُت
بلے رند ءَ بورو ءَ ھولینڑ ءِ سرا ارُش کُت ءُ گُشتے کہ جکوبو من کُشتگ ءُ ترا ھم
من کُش آں۔ بورو ءَ تیر آس دات ءُ ھولینڑ کوشت۔
گُڑی ءَ انجورج زند ءَ چہ دم بُرتگ اَت، بلے وتی مھروانیں مویھاکی ءَ انگت
یات کنگ ءَ اَت۔ یک روچے آ دوئیں دوچار کپت اَنت۔ مویھاکی ءِ پت ءِ روھگ ءَ رند،
مویھاکی وتی زمین ءِ مِھراں چہ اژنا بوتگ اَت ءُ آ مدامی انجورج ءِ ھمے دانکاں یات
کنگ ءَ اَت کہ ”باندہ رُژنے اَلم ودی بیت“۔ مویھاکی ءَ ھمے درائینت کہ تو منی زندے
ارزشتریں بھر بوتگ ئے، بلے نی منی کِرا ھچ نیست۔ مویھاکی ءَ انجورج تسلہ دات ءُ
گُشت کہ ”مارا وتی زمین ءِ دلبند ءَ نندگ ءُ اے پاھازگ لوٹ ایت”۔ امدا چہ مویھاکی
ءُ انجورج وتی راہاں رادگ بوت اَنت۔ انجورج وتی راچاری ءِ سبسب ءَ وتکُشی کنگ ءِ
جُھد ءَ کنگ ءَ اَت، بلے وتی کماش ءِ گپے یات اتکگ ات کہ ” ترا وتی مات پاھازگی انت”۔
ھمے یات ءُ مارشتاں دوبر انجورج ءَ زندگ بوھگ ءُ جُھد کنگ ءِ سکین ءَ دنت۔
اسّلا اے کِسّہ ءِ گوستانکی پُژدر چوں اے وڑ ءَ انت کہ، 1944 ءَ کینیا ءِ
راشون کے-اے-یو Kenyan African Union ءِ نام ءِ سَر ءَ یکّ گَلے جوڑ کن اَنت۔ ایش ءِ
بنیاتی لوٹ کینیا ءِ وتواجی بیت۔ بلے اے ھچ رنگ ءَ سوبین نہ بیت، پرچہ کہ اے جُھد
بندات ءَ چہ پُرایمنیں جُھدے بیت ءُ اسپیت پوستیں زوراک آھانی گُشدارگ ءَ ھچ رنگ
ءَ ساڑی نہ بنت۔ وھدے ھمے جُھد تیز بیت گُڑا سرکار ماریت کہ زمین چہ دست ءَ روھگ ءَ اِنت، گُڑا
سرکار ءَ کے-اے-یو ءِ سَر ءَ بندش جَت ءُ
بازیں سنگت دزگیر کُت اَنت۔
1951 ءَ کے-اے-یو ءِ
لھتیں باسکاں یک نوکیں گَلے ٹھینت کہ آ Kenya land and freedom Army یا Mao Mao ءِ نام ءِ سر ءَ زانگ بوت۔ ایشانی ھیال ھمیش اَت کہ
زورگیر ءِ ھلاس کنگ ءِ ھاتر ءَ سِلابند بوھگ اَلمی انت۔
Mao Mao ءِ بازیں باسک شھید کنگ بیت، بلے میتّگ ءِ سک
باز ورنا ءُ زانتکار وتی میتگاں یلا کن اَنت ءُ Mao Mao ءَ ھوار بنت۔ گَلے
ھواری ءَ رند ھَمے سوگِند ورگ بیت کہ آ وتی ڈیھ ءِ آجوئی ءِ ھاتر ءَ پدکِنز نہ بنت
ءُ ھما سنگت کہ وتی سوگند ءِ سَر ءَ نہ اوشتات اَنت گُڑا آ ماو ماو ءِ رھبند ءِ رد
ءَ جَنّگ ءُ کُشگ بیت۔ ماو ماو ءُ سرکار دیم پہ دیم بنت ءُ بازیں کچیں ءَ ھندی
سرکار ءِ لشکر ءُ لس مھلوک کُشگ بنت۔ ھَمے وڑ ءَ یازدہ ھزار آجو دوستیں ماو ماو ءِ
ھمراہ ھم کُشگ بیت۔ ھمے جاورانی تہ ءَ گیشیں کچے ءَ زالبول، چُک، پیر و کماش چہ
شُد ءُ تُن ءُ بازیں نادراھیاں ساہ دینت۔
گُڑسر ءَ وھدے کہ انگریز بیوار ءُ نگیگ بَنت گُڑا آ کینیا ءِ سرزمین ءَ
یلا کن انت ءُ رو اَنت۔ 1963 ءَ کینیا یکّ روژنا ءُ آجوئیں اُستانے ءِ بستار ءَ
دیم ءَ کیت انت۔